Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Ν 4987/2022 [«Κύρωση Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας» (ΦΕΚ Α’/206/4-11-2022)].
Ο κώδικας περιλαμβάνει 71 άρθρα κατανεμημένα σε 13 τμήματα, καθώς και παράρτημα. Αποτελεί κωδικοποίηση των υφιστάμενων διατάξεων που διέπουν την διαδικασία προσδιορισμού (βεβαίωσης) και είσπραξης των εσόδων του Δημοσίου, που ορίζονται στο σώμα του Κώδικα και το παράρτημα αυτού, καθώς και τις κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση με τη νομοθεσία, η οποία ρυθμίζει τα έσοδα αυτά.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, οι διατάξεις του προϋφιστάμενου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, κατά τα τελευταία εννέα (9) έτη, που αυτός ίσχυε και εφαρμοζόταν, έχουν υποστεί πλήθος τροποποιήσεων στο περιεχόμενό τους, σε διάφορες χρονικές φάσεις, μέσω μεμονωμένων ή και πιο συστηματικών αλλαγών. Οι τροποποιήσεις αυτές συχνά εστίαζαν στις κρίσιμες κάθε φορά τροποποιούμενες διατάξεις, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη εάν, λόγω της όποιας τροποποίησης, επηρεάζονται αλληλένδετες με τις τροποποιούμενες διατάξεις του Κώδικα, ή εάν έχουν επίπτωση στην ορολογία, στην συνέπεια και στην ενότητα των ρυθμίσεων του Κώδικα.
Εκτός από τις τροποποιήσεις διατάξεων του ιδίου του Κώδικα, τα τελευταία χρόνια έχει επέλθει σειρά από νομοθετικές παρεμβάσεις εκτός του Κώδικα, οι οποίες επηρεάζουν ρυθμίσεις του, όπως μεταβολές στη φορολογία εισοδήματος και στη νομοθεσία για τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα. Επιπλέον, έχουν λάβει χώρα οργανωτικές μεταβολές που επηρεάζουν το περιεχόμενο του Κώδικα, όπως η σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, σε αντικατάσταση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Στις περιπτώσεις αυτές, δεν ακολούθησε η αντίστοιχη νομοθετική εναρμόνιση, με ανάλογη προσαρμογή του περιεχομένου του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.
Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω ήταν να υφίσταται αναντιστοιχία στο περιεχόμενο ή έλλειψη νομοτεχνικής συνέπειας.
Ο νέος Κώδικας, μεταξύ άλλων, αποδίδει τις κωδικοποιούμενες διατάξεις με πιο εύληπτο και συστηματοποιημένο τρόπο και αίρει τις γλωσσικές ή ορολογικές ασυνέπειες και τις αναντιστοιχίες στο περιεχόμενο επιμέρους ρυθμίσεων του ίδιου του Κώδικα.
Επιπλέον, απαλείφει σειρά από διατάξεις, είτε διότι έχουν καταργηθεί σιωπηρά από νεότερες διατάξεις, είτε διότι πλέον ελλείπουν ή έχουν καταργηθεί οι προϋποθέσεις εφαρμογής τους, εναρμονίζει τη χρησιμοποιούμενη ορολογία με αυτήν που απαντάται στην φορολογική νομοθεσία, η οποία έχει νομοθετηθεί ή τροποποιηθεί μετά την εισαγωγή του προϋφιστάμενου Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, και προσαρμόζει την ονομασία των εμπλεκόμενων οργάνων της Φορολογικής Διοίκησης στην οργανωτική μεταβολή που επέφερε η σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), σύμφωνα με τον Ν. 4389/2016.
Σκοπός του νέου Κώδικα είναι η ενίσχυση της ασφάλειας του δικαίου που διέπει τη βεβαίωση και την είσπραξη των φορολογικών εσόδων και, κατ’ επέκταση, στην ευχερέστερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή του, τόσο από τη Διοίκηση όσο και από τους φορολογούμενους, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
