Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ A΄ 108/19.07.2024) ο Νόμος 5122/2024 με τίτλο «Ενσωμάτωση του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1151 κατά το μέρος που αφορά τους αποκλεισμένους διευθυντές και άλλες επείγουσες διατάξεις».
Με τον Ν. 5122/2024 επιχειρείται η ενσωμάτωση του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1151 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Ιουνίου 2019, όσον αφορά στη χρήση ψηφιακών εργαλείων και διαδικασιών στον τομέα του εμπορικού δικαίου (L 186), σχετικά με τον αποκλεισμό φυσικών προσώπων από τη διαχείριση εταιρικών υποθέσεων (αποκλεισμένοι διευθυντές). Στο πλαίσιο αυτό, θεσπίζεται το Μητρώο Αποκλεισμένων Διευθυντών, το οποίο έχει ως σκοπό την προστασία προσώπων που αλληλεπιδρούν με εταιρείες ή υποκαταστήματα εταιρειών, για την αποτροπή οποιασδήποτε δόλιας ή καταχρηστικής συμπεριφοράς, απορρίπτοντας τον διορισμό φυσικού προσώπου ως διευθυντή εταιρείας, μέσα από την αξιοποίηση πληροφοριών που παρέχονται και από άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.). Επιπλέον, ορίζονται με σαφήνεια οι λόγοι αποκλεισμού, καθώς και η διάρκεια αυτού, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης.
Εξαγγελλόμενος στόχος του νομοθέτη είναι να καταστούν για πρώτη φορά διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με πρόσωπα κατά τεκμήριο ακατάλληλα να αναλάβουν διευθυντικές θέσεις σε εταιρείες και υποκαταστήματα. Πρόκειται για ένα ισχυρό μέτρο προστασίας, τόσο για τις ίδιες τις εταιρείες, όσο και για τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού ή δημοσίου δικαίου που αλληλεπιδρούν και συναλλάσσονται μαζί τους (ιδίως εργαζόμενοι, προμηθευτές, πελάτες, πιστωτές και δημόσιες υπηρεσίες), από καταχρηστικές ή δόλιες συμπεριφορές φυσικών προσώπων που διοικούν τις κεφαλαιουχικές εταιρείες.
Ειδικότερα στο άρθρο 3 του Ν. 5122/2024 απαριθμούνται αναλυτικά οι λόγοι αποκλεισμού των φυσικών προσώπων από τη διοίκηση των εταιρειών και των υποκαταστημάτων τους. Οι λόγοι αφορούν σε αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις για παραβάσεις του εταιρικού δικαίου (Ν. 4548/2018, Α’ 104), λαθρεμπορίας (Ν. 2960/2001, Α΄ 265), κατάχρησης αγοράς (Ν. 4443/2016, Α’ 232), παραβάσεις της πτωχευτικής διαδικασίας (Ν. 4738/2020, Α’ 207), συμμετοχής σε εγκληματικές οργανώσεις και τρομοκρατικές δραστηριότητες (Ν. 4557/2018, Α’ 139) και γενικά παραβάσεις του Ειδικού Μέρους του Ποινικού Κώδικα (Ν. 4619/2019, Α’ 95). Επιπλέον, ορίζονται οι ιδιότητες και οι θέσεις από τις οποίες αποκλείονται τα φυσικά πρόσωπα που εντάσσονται στο Μητρώο Αποκλεισμένων Διευθυντών, ούτως ώστε να μην μπορούν να καταλάβουν θέσεις οι οποίες δυνητικά μπορούν να πλήξουν καλόπιστους συναλλασσόμενους.
