Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ A’ 40/15.03.2024) ο νόμος 5095/2024 με τίτλο «Ενίσχυση δικηγορικής ύλης: Ρυθμίσεις για τα κληρονομητήρια, τις αποδοχές και αποποιήσεις κληρονομιών, τις εγγραφές και τις εξαλείψεις συναινετικών προσημειώσεων υποθηκών και τις ένορκες βεβαιώσεις και για το Ταμείο Χρηματοδοτήσεως Δικαστικών Κτιρίων και την πληρωμή των υποθέσεων νομικής βοήθειας και λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις.».
Ο νόμος επιφέρει σειρά τροποποιήσεων στον Αστικό Κώδικα και τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που αφορούν: α) την έκδοση και παροχή κληρονομητηρίου, β) την αποδοχή και αποποίηση κληρονομίας, γ) τις προσημειώσεις υποθηκών, δ) τη λήψη ενόρκων βεβαιώσεων. Με τις διατάξεις του νόμου μεταφέρεται ύλη στους δικηγόρους, η οποία μέχρι προσφάτως απασχολούσε αποκλειστικά τα δικαστήρια, χωρίς όμως να υφίσταται αντιδικία.
Εξαγγελλόμενος στόχος του νομοθέτη είναι οι παραπάνω παρεμβάσεις να αποφορτίσουν τα Δικαστήρια από διαδικασίες που μπορούν με πρόσφορο τρόπο να διενεργηθούν από τους δικηγόρους, με σκοπό την άμεση και αποτελεσματική ολοκλήρωση νομικών ενεργειών και κατ’ επέκταση την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης. Με τις τροποποιητικές διατάξεις και ειδικά με τη μεταφορά ύλης στους δικηγόρους τα δικαστήρια θα αποφορτιστούν από χιλιάδες υποθέσεις, ώστε να αυξηθεί η ταχύτητα και αποτελεσματικότητα της απονομής της δικαιοσύνης χωρίς όμως να τίθεται σε κίνδυνο το δικαίωμα παροχής έννομης προστασίας των πολιτών.
Κομβικά σημεία των τροποποιήσεων είναι τα εξής:
Α) Τροποποιείται το άρθρο 820 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και επέρχονται οι αναγκαίες νομοτεχνικές βελτιώσεις, ώστε να εναρμονίζεται το περιεχόμενό του με την αρμοδιότητα πλέον του δικηγόρου να εκδίδει πράξη κληρονομητηρίου.
Β) Τροποποιείται το άρθρο 1956 Αστικού Κώδικα, ώστε το πιστοποιητικό για το κληρονομητήριο να παρέχεται δυνάμει όχι μόνο απόφασης, αλλά και πράξης από δικηγόρο.
Γ) Η συναινετική εγγραφή ή συναινετική εξάλειψη προσημείωσης υποθήκης θα γίνεται βάσει πράξης που εκδίδει δικηγόρος του Δικηγορικού Συλλόγου του Πρωτοδικείου στην περιφέρεια του οποίου υπάγεται το Ειρηνοδικείο στο οποίο υποβάλλεται η αίτηση. Η αίτηση εγγραφής ή εξάλειψης θα υπογράφεται υποχρεωτικά από πληρεξούσιο δικηγόρο, θα συνοδεύεται από την έγγραφη συναίνεση του καθ’ ου η αίτηση, καθώς και τα γραμμάτια προείσπραξης του δικηγόρου του αιτούντος και του καθ’ ου η αίτηση. Η συνδρομή των ανωτέρω προϋποθέσεων αποτελούν όρο του παραδεκτού των ως άνω αιτήσεων.
Δ) Με δεδομένο ότι η λήψη ένορκων βεβαιώσεων αποτελεί καθήκον μη δικαιοδοτικής φύσεως, με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις καταργείται η δυνατότητα λήψης ενόρκων βεβαιώσεων ενώπιον Ειρηνοδίκη και διατηρούνται ως εναλλακτικές δυνατότητες η λήψη αυτών ενώπιον δικηγόρων ή συμβολαιογράφων.
