Κυκλοφόρησε το νέο τεύχος (10/2021) του έγκριτου νομικού περιοδικού Εφαρμογές Αστικού Δικαίου και Πολιτικής Δικονομίας (ΕφΑΔΠολΔ). Στο τεύχος (σελ. 1268) δημοσιεύεται η με αριθμό 1449/2021 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, στην οποία το γραφείο μας εκπροσώπησε επιτυχώς δικαστικό συμπαραστάτη και μέλη εποπτικού συμβουλίου των οποίων επιχειρήθηκε η αντικατάσταση. Η απόφαση εμπεριέχει την εξαιρετικά επίκαιρη και πρωτοποριακή σκέψη ότι η άσκηση των καθηκόντων εποπτείας της δικαστικής συμπαράστασης, η οποία σε κάθε περίπτωση δύναται να αναπληρωθεί δια μέσου του τηλεφώνου αλλά και των λοιπών μέσων τεχνολογίας και internet πχ. SKYPE, VIBER, που πλέον λόγω των συνθηκών της πανδημίας COVID – 19 έχουν εισχωρήσει σε όλους τους τομείς της ζωής μας και συμβάλλουν στην ομαλή εξέλιξη της καθημερινότητά μας και έχει κατά περίληψη και κυρίως κείμενο ως εξής:
Ανάκληση ή μεταρρύθμιση οριστικής απόφασης εκούσιας δικαιοδοσίας. Θεμελιώδες δόγμα του κατ’ αρχήν μεταβλητού των αποφάσεων εκούσιας δικαιοδοσίας. Αίτηση αντικατάστασης δικαστικού συμπαραστάτη και μελών εποπτικού συμβουλίου. Η αιτία που επιβάλλει τη μεταβολή των πραγμάτων μπορεί να συνίσταται, επί διαρκούς ρύθμισης, στη μη εκπλήρωση των όρων που τάχθηκαν με αυτή, ώστε η ρύθμιση να μη δικαιολογείται πλέον. Δυνατή η παύση και αντικατάσταση των μελών του εποπτικού συμβουλίου από το δικαστήριο εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος (άρθρο 1639 ΑΚ). Μη νόμιμη αίτηση αντικατάστασης δικαστικού συμπαραστάτη, όταν θεμελιώνεται σε περιστατικά που δεν προέκυψαν μετά την δημοσίευση της απόφασης που τον διόρισε. Δεν συνιστά σπουδαίο λόγο για αντικατάσταση μέλους του εποπτικού συμβουλίου η προσωρινή (επί διετία) διαμονή του στην αλλοδαπή, διότι το έργο της εποπτείας είναι δυνατό να διεκπεραιώνεται εξ αποστάσεως με τα σύγχρονα μέσα τεχνολογίας (τηλέφωνο, διαδίκτυο και ενδεικτικά τις εφαρμογές SKYPE και VIBER), τα οποία μετά την πανδημία του COVID-19 έχουν εισχωρήσει σε όλους τους τομείς της ζωής μας.
Διατάξεις: άρθρο 758 ΚΠολΔ
Από τη διάταξη του άρθρου 758 § 1 ΚΠολΔ προκύπτει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάκληση ή μεταρρύθμιση οριστικής απόφασης της εκούσιας δικαιοδοσίας είναι η ύπαρξη νέων πραγματικών περιστατικών, ήτοι περιστατικών που προέκυψαν μετά τη δημοσίευση της κρίσιμης απόφασης, της οποίας ζητείται η ανάκληση ή η μεταρρύθμιση, ή η μετά τη δημοσίευση αυτής μεταβολή των συνθηκών βάσει των οποίων αυτή εκδόθηκε.
Θεσπίζεται, έτσι, σύμφωνα με την έννοια, τη φύση και τη λειτουργία της εκούσιας δικαιοδοσίας, η δυνατότητα ανάκλησης ή μεταρρύθμισης των κατά τη διαδικασία, αυτή εκδιδόμενων αποφάσεων, η οποία αναγορεύεται στο θεμελιώδες δόγμα του κατ’ αρχήν μεταβλητού αυτών και της κατ’ εξαίρεση μόνο απαγόρευσης μεταβολής τους, η δε αιτία που επιβάλλει τη μεταβολή των πραγμάτων μπορεί να συνίσταται, επί διαρκούς ρύθμισης, στη μη εκπλήρωση των όρων που τάχθηκαν με αυτή, ώστε η ρύθμιση να μη δικαιολογείται πλέον (ΑΠ 1133/1994 ΕλλΔνη 37, 1069, ΕφΠειρ 859/2014 ΝΟΜΟΣ, ΜΠρΡοδ 28/2015 ΝΟΜΟΣ, Κ.Γιαννούλη, Ανάκληση ή μεταρρύθμιση οριστ. αποφάσεως εκδοθείσης κατά την διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, Δίκη 7, σελ.516).
Περαιτέρω, κατά την ίδια πιο πάνω διάταξη του άρθρου 758 ΚΠολΔ, η αίτηση ανάκλησης ή μεταρρύθμισης δικάζεται κατά τη διαδικασία των άρθρων 741 έως 781, αφού κληθούν υποχρεωτικά οι διάδικοι της αρχικής δίκης, καθώς επίσης και τα πρόσωπα τα οποία είχαν διορισθεί ή είχαν αντικατασταθεί ή παυθεί από την κρίσιμη απόφαση.
Εξάλλου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 1639 ΑΚ είναι δυνατή η παύση και αντικατάσταση των μελών του εποπτικού συμβουλίου από το δικαστήριο εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος.
Τέτοιος δε λόγος συντρέχει όταν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα σε κάποιο μέλος του εποπτικού συμβουλίου και στον συμπαραστατούμενο, αλλά και σε κάθε άλλη περίπτωση κατά την οποία, συντρέχει σοβαρός λόγος που δικαιολογεί την αντικατάσταση από το δικαστήριο, όπως η απουσία ενός μέλους από τον τόπο διαμονής του συμπαραστατούμενου και η αδιαφορία του γενικώς για την προάσπιση των συμφερόντων του (ΕφΑθ 227/2008, Δνη 2008, 1491).
Με την υπό κρίση αίτησή της η αιτούσα ισχυρίζεται ότι η μητέρα της … τέθηκε σε καθεστώς πλήρους δικαστικής συμπαράστασης με την υπ’ αριθμ. …/2021 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία επίσης διορίστηκε δικαστική συμπαραστάτρια η δεύτερη των καθ’ ων, αδερφή της και εποπτικό συμβούλιο αποτελούμενο από τον τρίτο των καθ’ ων, αδερφό της, την ίδια και τον τέταρτο των καθ’ ων, σύζυγο της αδερφής της.
Ότι, τόσο η κατάθεση της από ….12.2020 κλήσης ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, μετά την έκδοση της σχετικής παραπεμπτικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Λάρισας, όσο και η συζήτηση αυτής, διεξήχθησαν χωρίς να έχει χορηγήσει πληρεξουσιότητα στον παραστάντα δικηγόρο, ότι η επίδοση της ως άνω κλήσης στην πρώτη των καθ’ ων συμπαραστατέα τυγχάνει άκυρη και ότι τα όσα κατατέθηκαν από την εξετασθείσα ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών μάρτυρα … κατά τη δικάσιμο της ….02.2021 τυγχάνουν αναληθή.
Περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι η δεύτερη των καθ’ ων δικαστική συμπαραστάτρια δεν πληροί τις προϋποθέσεις προκειμένου να επιτελεί τα καθήκοντα του δικαστικού συμπαραστάτη, καθόσον δολίως παρέπεισε τους νομικούς παραστάντες για την υποβολή της ως άνω κλήσης επ’ ονόματί της, χωρίς η ίδια να το γνωρίζει και επιπλέον προκάλεσε στην ως άνω μάρτυρα την απόφαση να βεβαιώσει αναληθώς στον δικαστικό επιμελητή ότι ή συμπαραστατέα μητέρα τους διέμενε στη … Αττικής και ότι οι τρίτος και τέταρτος των καθ’ ων αδυνατούν να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους ως μέλη του εποπτικού συμβουλίου, ο μεν τρίτος διότι εργάζεται σε ακτοπλοϊκή εταιρία και βρίσκεται εν πλω τουλάχιστον για το χρονικό διάστημα από Μάιο έως Νοέμβριο εκάστου έτους, ο δε τέταρτος διότι, μετά την υποβολή της ως άνω κλήσης, διορίστηκε για 2 έτη … στη Σιγκαπούρη.
Με βάση το ιστορικό αυτό ζητεί την ανάκληση άλλως τη μεταρρύθμιση της υπ’ αριθμ. …/2021 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών συνιστάμενη στην αντικατάσταση της ανωτέρω δικαστικής συμπαραστάτριας με την ίδια και των μελών του εποπτικού συμβουλίου με τα προτεινόμενα από την ίδια πρόσωπα.
[…]
Όσον αφορά στο αίτημα μεταρρύθμισης του προσώπου της δικαστικής συμπαραστάτριας είναι απορριπτέα ως μη νόμιμη, καθόσον και αληθή υποτιθέμενα τα όσα ισχυρίζεται περί μη χορήγησης πληρεξουσιότητας από την αιτούσα στον πληρεξούσιο δικηγόρο για την κατάθεση και τη συζήτηση της από ….12.2020 κλήσης ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, μετά την έκδοση της σχετικής παραπεμπτικής απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Λάρισας, περί μη νόμιμης επίδοσης στην συμπαραστατέα και περί δόλιας παράπεισης του δικηγόρου για την υποβολή της ως άνω κλήσης επ’ ονόματί της, χωρίς η ίδια να το γνωρίζει και πρόκλησης στην μάρτυρα της απόφασης να βεβαιώσει αναληθώς στον δικαστικό επιμελητή ότι η συμπαραστατέα μητέρα τους διέμενε στη … Αττικής, δεν συνιστούν νέα πραγματικά περιστατικά, ήτοι περιστατικά που προέκυψαν μετά τη δημοσίευση της κρίσιμης απόφασης, της οποίας ζητείται η ανάκληση ή η μεταρρύθμιση, ούτε συνιστούν μεταβολή των συνθηκών, που να σχετίζονται με την ανταπόκριση της δικαστικής συμπαραστάτριας στις ανάγκες του λειτουργήματος της και να δικαιολογούν την μεταρρύθμιση της ως άνω απόφασης κατά το μέρος αυτό.
Πρέπει, συνεπώς, κατά το μέρος που κρίθηκε νόμιμη, να ερευνηθεί περαιτέρω ως προς την ουσιαστική της βασιμότητα, δεδομένου ότι για το παραδεκτό της συζήτησης τηρήθηκε η προβλεπόμενη από την διάταξη του άρθρου 748§2 ΚΠολΔ προδικασία, με την επίδοση ακριβούς επικυρωμένου αντιγράφου της αίτησης στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πρωτοδικών Αθηνών (βλ. την υπ’ αριθμ. …/02.04.2021 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αθηνών …), στην συμπαραστατέα (βλ. την υπ’ αριθμ. …/02.04.2021 έκθεση επίδοσης του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αθηνών …), η οποία δεν παραστάθηκε στο δικαστήριο, ούτε εκπροσωπήθηκε από δικηγόρο, ωστόσο δεδομένου ότι κλητεύθηκε εμπρόθεσμα και νομότυπα η συζήτηση πρέπει να προχωρήσει σαν να ήταν παρούσα (άρθρο 754§2 ΚΠολΔ), στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία (Βλ. την υπ’ αριθμ. …/02.04.2021 του δικαστικού επιμελητή του Πρωτοδικείου Αθηνών …) και στην δικαστική συμπαραστάτρια και τα μέλη του εποπτικού συμβουλίου που είχαν Οριστεί με την υπ’αριθμ. …/2021 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών.
Από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων, που περιέχονται στα ταυτάριθμα με την παρούσα πρακτικά κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίασης του Δικαστηρίου τούτου, καθώς και από όλα τα έγγραφα που οι διάδικοι επικαλούνται και προσκομίζουν αποδεικνύονται τα εξής:
Με την υπ’αριθμ, …/2021 οριστική απόφαση του Δικαστηρίου τούτου, τέθηκε σε καθεστώς πλήρους στερητικής δικαστικής συμπαράστασης η … του … και ταυτόχρονα διορίστηκε ως προσωρινή δικαστική συμπαραστάτριά της και οριστική για τον μετά την τελεσιδικία της απόφασης χρόνο η θυγατέρα αυτής ….
Μέλη δε του εποπτικού συμβουλίου ορίστηκαν η αιτούσα, ο υιός της συμπαραστατέας … και ο σύζυγος της δικαστικής συμπαραστάτριας ….
Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι ο υιός της συμπαραστατέας εργάζεται στο λογιστήριο ακτοπλοϊκής εταιρίας, γεγονός άλλωστε που ήταν γνωστό και στο Δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση της οποία ζητείται η μεταρρύθμιση, η εργασία του δε αυτή, η οποία σε κάθε περίπτωση παρέχεται εντός της ελληνικής επικράτειας, δεν δύναται να θεωρηθεί σπουδαίος λόγος για την αντικατάστασή του, από μέλος του εποπτικού συμβουλίου, αφού δεν μπορεί να τον εμποδίσει από την άσκηση των καθηκόντων εποπτείας της δικαστικής συμπαράστασης, δεδομένου και του στενού συγγενικού δεσμού του με την συμπαραστατέα.
Όσον αφορά στο έτερο μέλος του εποπτικού συμβουλίου, ήτοι τον …, ο οποίος όπως ομολογεί και ο ίδιος έχει αποσπαστεί για 2 έτη… στη Σιγκαπούρη …, δεδομένου ότι δεν είναι δικαστικός συμπαραστάτης αλλά απλό μέλος του τριμελούς εποπτικού συμβουλίου και δεν απαιτείται η διαρκής φυσική του παρουσία για την άσκηση των καθηκόντων εποπτείας της δικαστικής συμπαράστασης, η οποία σε κάθε περίπτωση δύναται να αναπληρωθεί δια μέσου του τηλεφώνου αλλά και των λοιπών μέσων τεχνολογίας και internet πχ. SKYPE, VIBER, που πλέον λόγω των συνθηκών της πανδημίας COVID – 19 έχουν εισχωρήσει σε όλους τους τομείς της ζωής μας και συμβάλλουν στην ομαλή εξέλιξη της καθημερινότητά μας, το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν συντρέχει σπουδαίος λόγος για την αντικατάστασή του.
